Niezwykły tolos i największy na świecie zbiór koralików
10 lutego 2025, 10:48Znalezione na stanowiskach archeologicznych koraliki są dobrymi wyznacznikami poziomu rozwoju technologicznego, organizacji społecznej, szlaków wymiany, a czasem nawet wierzeń. Nic dziwnego, że często są przedmiotem osobnych badań. Takich, jakim poddano największe w historii znalezisko składające się koralików. W latach 2010–2011 archeolodzy prowadzili wykopaliska w tolosie Montelirio w południowo-zachodniej Hiszpanii. Trafili w nim na liczne pochówki – głównie kobiet – oraz olbrzymią liczbę koralików. Zakończone właśnie 5-letnie badania nad koralikami ujawniły, że to największy ich zbiór na świecie.
Olbrzymia głowa dłuta Majów
27 stycznia 2010, 17:16Hiszpańscy naukowcy z politechniki i uniwersytetu w Walencji znaleźli w północnej Gwatemali (w pobliżu granicy z Meksykiem) stiukową rzeźbę głowy, która mierzy u podstawy 3 metry. Przez wiele lat znajdowała się ona pod gęstą warstwą roślinności. Odkrycie to sugeruje, że wspomniane okolice stanowiły część miasta Majów.
W społeczeństwie Majów kakao nie było zarezerwowane dla elit. Korzystali z niego wszyscy
29 września 2022, 08:03Powszechnie uważa się, że w społeczeństwie Majów kakao było zarezerwowane dla elity, a jego uprawy były kontrolowane przez najwyższe klasy społeczne. Miało być podarunkiem dla bogów, używanym podczas ceremonii religijnych. Jednak badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara (UCSB), Anabel Ford i Mattanjaha de Vriesa, przeczą temu poglądowi. Kakao było dostępne dla wszystkich i używano go podczas najróżniejszych ceremonii.
Czy to Homo wykonał pierwsze kamienne narzędzia? Intrygujące znalezisko sprzed milionów lat
10 lutego 2023, 10:25Przed 2,9 milionami lat u wybrzeży Jeziora Wiktorii ktoś używał jednych z najstarszych narzędzi, donoszą naukowcy z USA, Kenii i Wielkiej Brytanii. Odkrycie, które opisano na łamach Science, może być pierwszym przykładem wykorzystywania narzędzi kultury olduwajskiej, najstarszej kultury paleolitu. To jednocześnie najstarszy znany nam przypadek spożywania przez homininy bardzo dużych zwierząt.
Zagadka przemieszczającego się DNA rozwiązana po ponad dekadzie
22 stycznia 2021, 04:32Ponad dekadę temu genetycy roślin zauważyli coś dziwnego. Badając szczepione rośliny stwierdzili, że w komórkach każdej z nich istnieją sygnały wskazujące, że doszło między nimi do wymiany dużych ilości DNA. Samo w sobie nie jest to niczym dziwnym, nie od dzisiaj wiemy o horyzontalnym transferze genów. Jednak w tym wypadku wydało się, że doszło do transferu całego nietkniętego genomu chloroplastów
Materiał z pamięcią kształtu do odtwarzania twarzoczaszki
13 sierpnia 2014, 12:44Zespół dr Melissy Grunlan z Texas A&M University uzyskał polimer z pamięcią kształtu (ang. shape-memory polymer, SMP), który będzie można wykorzystać do rekonstrukcji twarzoczaszki.
O 180 st. zmienili pogląd na gojenie złamań
19 sierpnia 2015, 10:46Dotąd sądzono, że fibryna odgrywa kluczową rolę w gojeniu złamania. Zamiast tego okazało się, że zasadniczy dla gojenia jest jej rozkład (fibrynoliza).
Poszczące węgorze przeżywają dzięki metabolizowaniu kości
20 października 2016, 06:00Podczas wyczerpującej migracji bez jedzenia, by przetrwać, węgorze europejskie (Anguilla anguilla) metabolizują swoje kości. Naukowcy mają nadzieję, że analiza tego zjawiska pomoże zapobiec lub odwrócić osteoporozę u ludzi.
Osteolektyna - czynnik wzrostu, który cofa osteoporozę
14 grudnia 2016, 12:30Zespół z UT Northwestern odkrył nowy kościotwórczy czynnik wzrostu - osteolektynę (Clec11a) - który u myszy cofa osteoporozę.
Zdobiona krucza kość z krymskiego stanowiska neandertalskiego
31 marca 2017, 11:45W schronisku skalnym Zaskalnaja VI na Krymie odkryto rzeźbioną kość promieniową kruka zwyczajnego (Corvus corax). Archeolodzy podkreślają, że 7 nacięć wykonał neandertalczyk, a obiekt pochodzi z poziomu przypisywanego kulturze mikockiej (pochodzi on sprzed 38-43 tys. lat).
